De ongelooflijke rekensom
Nov 04, 2025
“Dus jij zegt eigenlijk dat ‘de mens boven de opgave stellen’ loont?”
Guus leunt achterover in zijn stoel, armen over elkaar, zijn mondhoeken net niet spottend omhoog.
Nova ademt diep in. “Ik zeg dat het begint bij mensen. Bij hoe we ons voelen, hoe we met elkaar omgaan. Hoe we gezien en gehoord worden. Als we de mens écht centraal stellen, volgen de cijfers vanzelf.”
De stilte in de vergaderruimte voelt dikker dan de lucht.
Iemand schuift papieren recht, iemand anders zucht onhoorbaar.
Siem, de projectleider, verbreekt het als eerste. “We doen dit toch al? We bieden onze medewerkers een sportabonnement aan. Worden ze fitter, minder verzuim, lagere kosten. Win-win en door.”
Nova kijkt hem aan. “Dat werkt twee maanden, Siem. Misschien drie. Dan vallen mensen terug in oud gedrag. Niet omdat ze het niet wíllen, maar omdat niemand ze helpt te begrijpen waarom ze het niet volhouden. En dat geldt voor alles.
"Dat werkt hooguit twee maanden, misschien drie. Dan vallen mensen weer terug in oud gedrag."
Mensen worden sterker wanneer ze zichzelf leren begrijpen, niet wanneer ze voor het gemak alleen maar wat instrumenten aangereikt krijgen.”
Ze legt haar pen neer.
“Je geeft mensen die honger hebben een vis. Maar je vergeet ze te leren vissen.”
Guus zucht.
“Nou, als we dat allemaal zouden moeten leren, zijn we nog wel even bezig.”
Zijn toon is luchtig, maar zijn blik zoekt bevestiging.
“Precies,” zegt Nova zacht. “En omdat we daarin niet investeren verandert er niets.”
De stilte die volgt is voelbaar.
“Je kijkt te veel met je hart, Nova. Je bent een beetje onze moederkloek.”
De opmerking van Guus wordt begroet met gelach.

Ze voelt de spanning in haar keel, hoort in haar hoofd Super’s stem:
“Kom op, mens. Blaffen helpt niet, maar zwijgen nog minder.”
Ze staat op, pakt een stift en schrijft op het whiteboard:
FTE’s: 400
Verzuim: 6,7% → 16 dagen per jaar
1 procentpunt omlaag = €200.000 – €300.000 besparing
“Daar heb je je cijfers, Guus,” zegt ze rustig.
“Maar als we vanuit cijfers blijven redeneren, gaat het nooit lukken.
Mensen zijn geen tabellen. Als we eindelijk eens écht de mens centraal stellen, volgen de cijfers vanzelf. Dát is het verschil.”
"Mensen zijn geen tabellen. Als we eindelijk eens écht de mens centraal stellen, volgen de cijfers vanzelf."
Siem fronst. “Dus jouw rekensom is: eerst de mens, dan het geld?”
“Ja,” zegt Nova. “Succesvolle mensen bouwen succesvolle organisaties, niet andersom.”
Super gromlacht in haar hoofd. “Goed zo, SuperNova.”
Guus krabt aan zijn kin.
“Schrijf het maar op in je rapport. Misschien kunnen we er in de communicatieparagraaf iets mee.” De rest knikt instemmend.
Nova glimlacht mee, maar haar ogen blijven rustig.
Ze weet dat niemand het vandaag zal toegeven, maar iets in de kamer is verschoven.
Later, thuis, schrijft ze in haar notitieboek:
“We blijven mensen visjes geven om de honger te stillen, terwijl ze vooral moeten leren vissen in zichzelf. Mensen laten zich niet begroten. Het begint met begrijpen.”
Super tilt zijn kop op en zucht voldaan. En Nova denkt:
Misschien is dit de eerste dag waarop ze niet alleen iets heeft gezegd, maar ook iets heeft veranderd in de hoofden van de directie.
LEES DOOR IN NOVA'S DAGBOEK: De goedbedoelde onzintrainingen