Een menselijk recept
Dec 02, 2025
Thuis hangt de geur van knoflook en onrust in de lucht. Peter staat in de keuken, pannen in de aanslag, alsof koken zijn wereld even kan ordenen.
“Ze gaan bij ons weer met procesverbeteringen aan de slag,” moppert hij terwijl hij de ui snijdt.
“De weet-ik-hoeveelste keer.”
Nova hangt haar jas op en glimlacht flauwtjes.
“Dat klinkt bekend.”
“Ja,” zegt hij, “het moet allemaal beter, sneller, efficiënter.”
Peter zwijgt even.
“Maar niemand weet meer waarom.”
Ze hoort de frustratie in zijn stem. Niet boos, eerder vermoeid.
"Het moet allemaal beter, sneller, efficiënter, maar niemand weet meer waarom..."
Je begrijpt je eigen weerstand niet, hè? denkt Nova.
En zolang je dat niet doet, kun je het gesprek erover ook niet voeren.
Ze weet hoe dat voelt.
Aan tafel zit Bas met zijn armen over elkaar en een blik die donder belooft.
“Wat is er, Bas?”
“Niks.”
Nova glimlacht.
“Niks klinkt als iets.”
Hij zucht.
“Loek is stom.”
“Wat deed hij?”
“Hij zei dat ik er raar uitzag, maar hij is zelf raar.”
Nova kijkt naar hem. Dat kleine lijf vol onduidelijk verdriet.
“Misschien weet hij zelf ook niet waarom hij zo deed,” zegt ze.
“Soms hebben mensen daar even tijd voor nodig.”
Bas haalt zijn schouders op.
“Weet ik veel.”

Peter roert ondertussen driftig in de saus, alsof hij daarmee het gesprek kan ontlopen.
Nova leunt tegen het aanrecht.
In haar hoofd hoort ze Super, droog maar raak:
“Mens… zie je het patroon? Overal vingerwijzen, nergens zelfbegrip.”
Ze glimlacht.
“Ja, Super. Precies dat.”
Ze kijkt naar Peter en Bas.
Allebei worstelend met iets wat ze niet kunnen uitleggen.
En ineens ziet ze het verband.
Of het nu op kantoor is, in de keuken of op school, mensen botsen omdat ze hun eigen binnenwereld niet kennen. Ze proberen te repareren wat ze niet begrijpen. Ze bouwen systemen om emoties heen, alsof orde pijn kan voorkomen.
"Of het nu op kantoor is, in de keuken of op school, mensen botsen omdat ze hun eigen binnenwereld niet kennen. Ze proberen te repareren wat ze niet begrijpen."
Net als Guus, denkt ze, die wil instrumenten en schema’s.
En ja, die zijn nuttig.
Maar zonder inzicht in de mens die ze gebruikt, blijven ze leeg.
Het begint bij begrijpen waarom je doet wat je doet.
Bij durven kijken naar dat onhandige, onzekere stukje van jezelf dat liever zwijgt dan toegeeft dat het bang is.
Peter zet de pan op tafel.
“Eten,” zegt hij, met de toon van iemand die een pauze nodig heeft.
Bas schuift met zijn vork.
Nova zegt niets.
Ze laat het stil zijn, omdat stilte soms meer zegt dan advies.
Later, wanneer het huis slaapt en alleen het tikken van de verwarming nog hoorbaar is, pakt ze haar notitieboek.
Ze schrijft:
Eerst de mens begrijpen, dan het systeem verbeteren.
Eerst innerlijk succes, dan volgt resultaat vanzelf.
Ze legt haar pen neer, nipt van haar thee en hoort Super zacht blaffen in haar hoofd.
“Goed recept, mens. Voeg nog wat zelfinzicht toe en laat het even pruttelen.”
Nova glimlacht.
Dat is het geheim.
Mensen durven meenemen in hun binnenwereld.
En dat, neemt ze zich voor, is precies wat ik ga doen!