(16) De spiegel van proceseigenaarschap
Dec 14, 2025
De kerstboom gloeit in de hoek van de kamer. De kinderen slapen, Super doet alsof en Peter zit op de bank, met zijn laptop op schoot, te zuchten.
Nova schenkt thee in.
“Waar zucht je zo diep van?”
“MT-notities over procesmanagement,” bromt hij.
“We moeten alles opnieuw vastleggen. Weer.”
Nova glimlacht.
“Schat, ik wil me nergens mee bemoeien…”
In haar hoofd blaft Super gevat: “Maar je doet het met liefde…” maar als je die processen een cijfer moet geven,” vervolgt ze, “als iedereen ze écht volgt, hoe goed zijn de uitkomsten dan?”
“Eh… tussen een 9,5 en 10. De processen kloppen gewoon,” bromt Peter.
“Nou,” zegt Nova, “dan weet je dus wat het echte probleem is.”
Hij fronst. “Hoe bedoel je?”
“Nou, de vraag is niet of de processen goed zijn, maar waarom mensen ze niet volgen.”
“Nou, de vraag is niet of de processen goed zijn, maar waarom mensen ze niet volgen.”
Peter zucht.
“Ach, dat is gedrag. Medewerkers moeten gewoon meer eigenaarschap tonen.”
“Aha! Dáár gaat het dus mis.”
“Klopt,” zegt Peter.
“Nee,” zegt Nova, “je snapt het niet. Het gaat niet mis bij de medewerkers. Het gaat mis bij jullie.”
Peter kijkt verbaasd. “Want...?”
“Op de eerste plaats kun je mensen geen eigenaarschap geven over iets wat niet van hen is.”
Peter fronst.
“Wat?”
“Luister,” zegt Nova.
“Jullie medewerkers voeren processen uit, maar kunnen ze niet aanpassen. Daarvoor is jullie besluit nodig. Dus ze zijn geen eigenaar, ze zijn verantwoordelijk. Net zoals ik wel in jouw auto mag rijden, maar jij blijft de eigenaar.”
Peter grijnst.
“Taalkundig klopt dat wel, maar iedereen weet toch wat we bedoelen?”
“Nee,” zegt Nova rustig.
“En dat brengt me bij punt twee. Mensen gedragen zich in hun verantwoordelijkheid als een spiegel van de eigenaar.”
Peter trekt een wenkbrauw op.
“Kijk,” zegt Nova.
“Als jij slordig met je auto omgaat, rijd ik er ook minder zorgvuldig in. Maar ben jij zuinig op dat ding, dan durf ik nauwelijks een parkeervak in. Mijn gedrag spiegelt dat van jou.”
Peter kijkt langzaam op van zijn scherm.
“Dus als wij als MT het proces inkoop en aanbesteding alleen volgen als het ons uitkomt…”
“…dan doen je medewerkers dat ook,” vult Nova aan.
“En andersom. Laat je als leiding zien dat je het proces volgt omdat het belangrijk ís, dan volgen zij dat.”
Peter staart even naar de kerstboom. “Dus eigenlijk,” zegt hij zacht, “ligt de sleutel bij onszelf.”
Nova knikt.
“Altijd.”
Ze neemt een slok thee.
“De oplossing zit niet in de processen, Peter. En ook niet in de medewerkers. Ze zit in jullie houding en gedrag als leiders. Dat is de spiegel waar jullie in moeten durven kijken.”
“De oplossing zit niet in de processen, Peter. En ook niet in de medewerkers. Ze zit in jullie houding en gedrag als leiders. Dat is de spiegel waar jullie in moeten durven kijken.”
Peter glimlacht.
“Phoe, die spiegel kan nog wel eens confronterend zijn.”
In haar hoofd hoort Nova Super gromlachen: “Welkom bij zelfinzicht, mens. Geen handleiding nodig.”
Nova lacht.
“Zie je,” zegt ze, “het MT van Hartenveen en mijn man, allebei leerbaar.”
Peter rolt met zijn ogen.
“En allebei met een vrouw die het zegt met liefde.”
Ze lachen. De kerstboom licht warm op, als stille getuige van het inzichtvolle gesprek.
LEES DOOR IN NOVA'S DAGBOEK: De parttimer
